به گزارش ندای انقلاب، مسئله سلامت محصولات دستکاری شده ژنتیکی یا همان محصولات تراریخته، موضوعی است که طی ماههای اخیر بهشدت مورد توجه رسانهها و افکار عمومی مردم کشورمان قرار گرفته است. «محصولات دستکاری شده ژنتیکی» محصولاتی هستند که از انتقال یک یا چند ژن بین دو نوع موجود زنده مختلف به وجود میآید؛ پس از طرح زمزمههایی مبنی بر تلاش برخی مقامات دولتی برای کشت و تولید این محصولات در کشور، بسیاری از اساتید و صاحبنظران رشتههای بیوتکنولوژی، مهندسی ژنتیک، بیوتکنولوژی پزشکی کشورمان در مقام منتقدان جدی واردات، کشت و مصرف محصولات دستکاری شده ژنتیکی، بهدلیل تأثیرات مستقیمی که تولید و مصرف این محصولات با سلامت امروز و فردای مردم کشورمان دارد، وارد میدان نقد و اعلام هشدار نسبت به کشت و تولید این محصولات در کشورمان شدند. اما در مقابل برخی مسئولان در وزارت جهاد کشاورزی و ستاد توسعه زیستفناوری معاونت علمی ریاست جمهوری به دفاع از تولید این محصولات پرداختهاند و بهشدت در پی قانونی کردن کشت و تولید محصولات غذایی تراریخته در سطح کشور هستند بهگونهای که در حال حاضر بند مربوط به توسعه و کشت محصولات تراریخته را در قالب برنامه ششم توسعه به مجلس شورای اسلامی ارائه کردهاند و درصدد گرفتن رأی موافق نمایندگان مجلس در این خصوص هستند. خبرگزاری تسنیم به عنوان نخستین رسانه در کشور به مسئله محصولات تراریخته ورود کرد و به تحلیل و بررسی این محصولات از طریق گفتوگو با اساتید و صاحبنظران در جبهه موافقان و منتقدان این محصولات پرداخته است اما در این میان، استفاده از تجربیات کشورهای دیگر درباره محصولات دستکاری شده ژنتیکی و نوع مواجهه آنها با این محصولات میتواند برای مسئولان کشور و مردم راهگشا باشد. کشورهای اروپایی سالیان درازی است که با مسئله سلامت محصولات تراریخته دست به گریبان بودهاند و این کشورها هر یک پس از منازعات و کش و قوسهای فراوان، به صورت رسمی و قانونی درخصوص محصولات تراریخته قانونگذاری کردهاند لذا خبرگزاری تسنیم با هدف استفاده از تجربیات کشورهای اروپایی در قالب پرونده ویژهای در ۲۹ شماره با عنوان ثابت «وضعیت محصولات تراریخته در کشورهای اروپایی» به این مسئله پرداخت؛ حال پس از اتمام این پرونده، در گزارش پیشرو، جمعبندی بررسی وضعیت محصولات تراریخته در کشورهای اروپایی به صورت چکیده تقدیم مخاطبان ارجمند تسنیم شده است. لازم به توضیح است برای دسترسی مجزا به متن کامل هر یک از ۲۹ شماره این پرونده، کافیست که بر روی "میانتیتر" مربوطه کلیک شود: ۱- اجرای قانون «برچسب تراریختگی» در فرانسه از سال ۲۰۱۰/ ممنوعیت ذرت تراریخته در فرانسه دولت فرانسه از اواخر سال ۲۰۱۰ بهروی محصولات تراریختهای که شامل کمتر از ۰.۱ درصد دستکاری ژنتیکی شده بود، برچسب تراریختگی اعمال کرده است. ۲- ممنوعیت کشت «محصولات تراریخته» بهصورت تجاری در انگلستان مطابق قوانین کشور انگلستان هیچ محصول تراریختهای نباید بهصورت تجاری کشت شود و کشت آنها فقط باید زیرنظر دولت این کشور انجام شود؛ ضمن اینکه در این کشور قانون اجباری «برچسبگذاری» برای تمامی محصولات تراریخته با دقت اجرا میشود. ۳- اطمینان حاصل نکردن دولت «آلمان» از سلامت برخی محصولات تراریخته/ اجرای قانون «برچسبگذاری» از سال ۲۰۰۸ دولت آلمان هنوز از سلامت برخی از محصولات تراریخته اطمینان حاصل نکرده است؛ اختلافات کشورهای اروپایی بر سر سلامت محصولات تراریخته، کشور آلمان را مجاب کرد تا مطابق قانون بیوتکنولوژی خود از سال ۲۰۰۸ بر روی محصولات تراریخته، برچسب تراریختگی اعمال کند. ۴- عدماطمینان دولت روسیه از سلامت محصولات تراریخته/ ممنوعیت کشت تجاری این محصولات مسئله اصلی حال حاضر در کشور روسیه این است که اگر تولید محصولات ارگانیک در این کشور متوقف شود مردم برای خرید محصولات تراریخته اطمینان ندارند چرا که هنوز دولت و مردم روسیه از سلامت این محصولات اطمینان حاصل نکردهاند. ۵- تظاهرات مردم اسپانیا علیه محصولات تراریخته/ رأیگیری برای لغو قانون کشت تراریخته در ۱۸ آوریل سال ۲۰۰۹ بیش از ۸ هزار نفر از مردمان ایالت ساراگوسای اسپانیا خواستار لغو قانون کشت محصولات تراریخته شدند؛ در دوم جولای سال ۲۰۰۹ رأیگیری در مجلس ایالت کاتالونیای اسپانیا مبنی بر لغو قانون کشت تراریخته انجام گرفت. ۶- مخالفت سازمانهای مردمنهاد کشور پرتغال با کشت محصولات تراریخته سازمانهای مردمنهاد حوزه محصولات کشاورزی کشور پرتغال از همان ابتدا با کشت محصولات تراریخته مخالفت میکردند و معتقد بودند که سلامت یا عدم سلامت این محصولات باید تأیید شود و اطلاعات آن در اختیار عموم مردم قرار گیرد. ۷- مقاومت دولت یونان در برابر ممنوعیت کشت تراریخته/ ۹۳درصد مردم یونان خواستار ممنوعیت کشت تراریخته با وجود اینکه مردم و کشاورزان یونانی خواستار ممنوعیت کشت محصولات تراریخته در کشور هستند اما دولت یونان هنوز به محدودیت و عدمکشت آنها در این کشور رضایت نداده است. ۹۳ درصد مردم این کشور خواستار ممنوعیت کشت این محصولات در کشور خود هستند. ۸- دانشمندان اتریشی: نمیتوانیم تضمین کنیم «تراریخته» به مردم آسیب نمیرساند بسیاری از دانشمندان حوزه کشاورزی اتریش اظهار داشتهاند: نمیتوانیم تضمین کنیم که «محصولات تراریخته» هیچ آسیبی به مردم نمیرساند و نمیدانیم که چه تأثیراتی بر روی بدن انسان میگذارد. این موضوع موجب اجرای قانون «برچسبگذاری تراریخته» در اتریش شد. ۹- ممنوعیت واردات «محصولات تراریخته» در کشور ایرلند/ اعمال قوانین سختگیرانه کشت این محصولات توسط دولت ایرلند با انجام آزمایشهای متعدد روی محصولات تراریخته توسط دانشمندان و کارشناسان کشور ایرلند، سال گذشته واردات و توزیع این محصولات بهطور کامل در این کشور ممنوع شد، همچنین دولت ایرلند قوانین بسیار سختگیرانهای برای کشت داخلی این محصولات اعمال کرد. ۱۰- ممنوعیت کشت محصولات تراریخته در ایتالیا/ درخواست ۱۹ کشور اروپایی از اتحادیه اروپا برای ممنوعیت تراریخته در اکتبر سال ۲۰۱۵ مسئولان کشور ایتالیا از اتحادیه اروپا درخواست کردند که کشت این محصولات را به طور کامل در این کشور ممنوع کند؛ ۱۹ کشور از ۲۸ کشور عضو این اتحادیه خواستار ممنوعیت کامل محصولات تراریخته در کشور خود هستند. ۱۱- درخواست هلند برای ممنوعیت کشت تراریخته در این کشور/ ممنوعیت واردات تراریخته به هلند هلند از اتحادیه اروپا درخواست ممنوعیت کشت محصولات تراریخته در کشور خود را کرده است؛ فشار مردم و طرفداران محیط زیست برای ممنوعیت این محصولات باعث شد تا دولت هلند واردات و کشت تجاری این محصولات در کشور خود را ممنوع کند. ۱۲- اعلام مخالفت مردم صربستان با کشت «محصولات تراریخته» از طریق برگزاری انتخابات/ درخواست برای ممنوعیت کشت این محصولات از اتحادیه اروپا انتخاباتی میان مردم صربستان برگزار و مشخص شد که مردم این کشور خواستار ممنوعیت کامل «محصولات تراریخته» هستند؛ صربستان نامه درخواست ممنوعیت کامل کشت این محصولات را به اتحادیه اروپا فرستاده است. ۱۳- «لهستان» چهاردهمین کشور اروپایی که کشت و واردات «تراریخته» را ممنوع کرد در اوایل سال ۲۰۱۵ کشاورزان لهستانی بهنشانه اعتراض به کشت محصولات تراریخته با تراکتورهای خود به خیابانها آمدند و خواستار ممنوعیت این محصولات شدند؛ سرانجام در سال ۲۰۱۵ لهستان چهاردهمین کشور اروپایی بود که واردات و کشت این محصولات را ممنوع کرد. ۱۴- ممنوعیت کامل تولید محصولات تراریخته در لوکزامبورگ/ اعمال «برچسب تراریختگی» از سال ۲۰۱۳ کشور لوکزامبورگ از سال ۲۰۱۳ قانون برچسب تراریختگی را برای تمامی این محصولات اعمال میکرد و سرانجام در سال ۲۰۱۵ کشت و تولید این محصولات را به طور کامل ممنوع کرد. ۱۵- ممنوعیت کشت و واردات محصولات تراریخته در دانمارک/ فشار «مونسانتو» برای جلوگیری از انتشار نتایج تحقیقات درباره تولیدات این شرکت دانمارک پس از آزمایشهای فراوان روی محصولات تراریخته بهویژه محصولات شرکت مونسانتو در سال ۲۰۱۵ کشت و واردات آنها را بهطور کامل ممنوع کرد؛ شرکت آمریکایی مونسانتو از دانمارک درخواست کرد نتایج تحقیقات روی محصولات این شرکت پنهان بماند. ۱۶- کاهش سطح کشت تراریخته در فنلاند از سال ۲۰۰۸/ مخالفت کشاورزان فنلاندی با کشت این محصولات فشارهای رسانههای فنلاندی و ممنوعیت کشت محصولات تراریخته در بسیاری از کشورهای اروپایی موجب شد تا سطح کشت محصولات تراریخته در فنلاند از سال ۲۰۰۸ کاهش یابد. ۱۷- کشت کمتر از ۰.۱ درصد محصولات تراریخته در کشورهای اروپایی/ کاهش شدید کشت تراریخته در جمهوری چک کشت و واردات محصولات تراریخته در کشور چک از سال ۲۰۰۹ روند کاهشی شدیدی داشته است اما هنوز قانونی مبنی بر ممنوعیت آنها وجود ندارد؛ تنها کمتر از ۰.۱ درصد کشت جهانی محصولات تراریخته در کشورهای اروپایی انجام میشود. ۱۸- ممنوعیت ۱۰ ساله کشت محصولات تراریخته در مجارستان/ به آتش کشیدن هزاران هکتار از زمینهای کشت مونسانتو کشور مجارستان مطابق قانونی در سال ۲۰۱۵ کشت محصولات تراریخته در این کشور را بهمدت ۱۰ سال ممنوع کرد؛ اخیراً مردم این کشور بیش از هزاران هکتار از زمینهای کشت محصولات شرکت مونسانتو در این کشور را به آتش کشیدند. ۱۹- ممنوعیت کشت و واردات محصولات تراریخته تا سال ۲۰۲۱ در کشور سوئیس کشور سوئیس بهدلیل اینکه از سلامت محصولات تراریخته اطمینان حاصل نکرده بود، قانونی در سال ۱۹۹۵ تصویب کرد که بهروی تمامی این محصولات برچسب تراریختگی اعمال شود؛ در حال حاضر کشت و واردات این محصولات تا سال ۲۰۲۱ در کشور سوئیس ممنوع شده است. ۲۰- اعتراض کشاورزان بلژیکی به کشت محصولات تراریخته/ ممنوعیت دوساله کشت تراریخته در این کشور پس از اعتراضات پیاپی کارشناسان و کشاورزان بلژیکی پس از سال ۲۰۰۴ بهمدت دو سال میزان کشت محصولات تراریخته در این کشور به صفر رسید و برای دو سال هیچ محصول تراریختهای در این کشور کشت نشد؛ کشت این محصولات در حال حاضر در والوینا در جنوب بلژیک ممنوع است. ۲۱- وزیر کشاورزی قبرس: هدف ما عاریشدن قبرس از هرگونه محصول تراریخته است پس از تصویب قانون جدید اتحادیه اروپا مبنی بر مختار بودن کشورها در ممنوعیت یا عدمممنوعیت کشت محصولات تراریخته، کشور قبرس کشت این محصولات را ممنوع کرد و وزیر کشاورزی این کشور گفت: هدف ما عاریشدن کشور قبرس از هرگونه محصول تراریخته است. ۲۲- وزیر کشاورزی بلغارستان: «هیچ وقت ممنوعیت محصولات تراریخته را لغو نمیکنیم» مسئولان بلغارستان مطابق قانونی در سال ۲۰۱۰ کشت و واردات محصولات تراریخته را ممنوع کردند؛ مطابق یک نظرسنجی از مردم بلغارستان، مسئولان اتحادیه اروپا متوجه شدند که نزدیک به ۹۷ درصد مردم بلغارستان خواستار ممنوعیت محصولات تراریخته در کشور خود هستند. ۲۳- درخواست اسلوونی برای ممنوعیت کشت و واردات محصولات تراریخته/ تحریم محصولات مونسانتو در اسلوونی وزیر کشاورزی اسلوونی در نامهای به اتحادیه اروپا نوشت: دولت اسلوونی خواستار ممنوعیت محصولات تراریخته و نابودی تمامی مناطق کشت این محصولات است؛ این ممنوعیت شامل کشت داخلی و واردات این محصولات بهویژه محصولات شرکت مونسانتو میشود. ۲۴- ممنوعیت و قوانین سختگیرانه کرواسی برای محصولات تراریخته از سال ۲۰۱۴ مسئولان کشور کرواسی در سال ۲۰۱۴ تصمیم گرفتند تا زمانی که از سلامت محصولات تراریخته اطمینان کافی حاصل نکردهاند، کشت و واردات آنها را ممنوع کنند لذا از این سال تاکنون تمامی شهرها و بخشهای این کشور از کشت محصولات تراریخته خودداری کردهاند. ۲۵- کشت محدود محصولات تراریخته در سوئد/ درخواست گروه «صلحسبز» برای ممنوعیت تراریخته کشور سوئد از معدود کشورهای اروپایی است که هنوز کشت و واردات این محصولات را بهطور کامل ممنوع نکرده است، البته میزان این محصولات نسبت به سالهای گذشته بسیار کاهش یافته و نقاط محدودی به کشت این محصولات اختصاص دارد. ۲۶- ۸۱ درصد «مردم رومانی» خواستار ممنوعیت محصولات تراریخته هستند در یک نظرسنجی که از مردم کشور رومانی درباره کشت محصولات تراریخته به عمل آمد، ۸۱.۵ درصد مردم این کشور خواستار ممنوعیت این محصولات در سراسر کشور شدند و تنها ۹.۶ درصد مردم با کشت این محصولات در کشور مشکلی نداشتند. ۲۷- ممنوعیت کامل کشت و واردات محصولات تراریخته در کشور مالت از سال ۲۰۱۵ پس از تصویب قانونی در اتحادیه اروپا مبنی بر مختار بودن کشورها در ممنوعیت یا عدم ممنوعیت محصولات تراریخته، مسئولان کشور مالت به اتحادیه درخواستی ارسال کردند که مطابق آن خواستار ممنوعیت کامل کشت و واردات این محصولات در کشور خود شدند. ۲۸- وزیر کشاورزی لیتوانی: سلامت محصولات تراریخته به هیچ وجه ثابت شده نیست وزیر کشاورزی لیتوانی اعلام کرد: سلامت محصولات تراریخته به هیچ وجه ثابت شده نیست؛ در سال ۲۰۱۵ مسئولان کشور لیتوانی به ممنوعیت کامل محصولات تراریخته رضایت دادند. ۲۹- کشت و واردات محصولات تراریخته از سال ۲۰۱۵ در لتونی ممنوع شد کشت و واردات محصولات تراریخته از سال ۲۰۱۵ در کشور لتونی ممنوع شد؛ کمپینهای ضد تراریخته کشورهای اروپایی در سال ۲۰۱۵ اظهار کردند: «این محصولات از نظر اقتصادی و صنعتی بسیار به صرفه است و در این شکی وجود ندارد، اما سلامت انسان را تهدید میکند. منبع : تسنیمانتهای پیام/